Nhiều người mắc sai lầm khi bảo quản cơm nguội. Khiến vi khuẩn sinh sôi và làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm, ảnh hưởng đến sức khoẻ.
Cơm là thực phẩm chính trong bữa ăn của người Việt, nhưng không phải lúc nào chúng ta cũng ăn hết phần cơm đã nấu. Thay vì vứt bỏ, nhiều người chọn cách bảo quản cơm nguội để dùng lại cho bữa sau.
Tuy nhiên, nếu không bảo quản đúng cách, cơm nguội có thể trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi, làm mất chất dinh dưỡng và thậm chí gây ngộ độc thực phẩm. Hãy cùng tìm hiểu những sai lầm phổ biến khi bảo quản cơm nguội và cách khắc phục để đảm bảo sức khỏe cho cả gia đình.
Những sai lầm khi bảo quản cơm nguội khiến sức khoẻ bị ảnh hưởng
Không phải ai cũng biết cách bảo quản cơm nguội đúng cách để đảm bảo an toàn thực phẩm và giữ nguyên hương vị. Nhiều người thường mắc phải những sai lầm khi bảo quản cơm nguội, dẫn đến tình trạng cơm bị hỏng, mất chất dinh dưỡng, thậm chí gây ngộ độc thực phẩm.
Bạn có hay giữ lại cơm nguội cho bữa ăn sau không? Nếu có thì hãy cùng khám phá những sai lầm phổ biến khi bảo quản cơm nguội và cách khắc phục hiệu quả sau đây nhé.
1. Để cơm nguội ở nhiệt độ phòng quá lâu
Sai lầm phổ biến nhất mà nhiều người mắc phải là để cơm nguội ở nhiệt độ phòng quá lâu trước khi cho vào tủ lạnh. Cơm sau khi nấu chín có độ ẩm cao, là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, đặc biệt là vi khuẩn Bacillus cereus – loại vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm.
Theo các chuyên gia, cơm nên được làm nguội và bảo quản trong tủ lạnh trong vòng 2 giờ sau khi nấu. Nếu để cơm ở nhiệt độ phòng quá lâu, vi khuẩn sẽ sinh sôi nhanh chóng, làm cơm bị ôi thiu và gây hại cho sức khỏe.
Tác hại: Khi cơm bị nhiễm vi khuẩn này, người ăn có thể gặp các triệu chứng như buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy trong vòng 1-6 giờ sau khi ăn.
Giải pháp:
- Nên bảo quản cơm trong vòng 1-2 giờ sau khi nấu, tránh để ở nhiệt độ phòng quá lâu.
- Nếu không ăn ngay, hãy cho cơm vào hộp kín và đặt trong ngăn mát tủ lạnh để hạn chế vi khuẩn phát triển.
2. Không đậy kín cơm nguội khi bảo quản
Nhiều người có thói quen để nguyên nồi cơm hoặc đựng cơm nguội trong bát nhưng không đậy kín. Điều này khiến cơm dễ bị nhiễm khuẩn từ môi trường, bụi bẩn, côn trùng và các tác nhân gây hại khác.
Tác hại: Vi khuẩn và nấm mốc có thể xâm nhập, làm cơm nhanh hỏng và có mùi khó chịu.
Giải pháp:
- Đựng cơm trong hộp thực phẩm có nắp đậy kín để bảo vệ cơm khỏi nhiễm khuẩn.
- Nếu bảo quản trong nồi cơm điện, nên dùng khăn sạch đậy kín thay vì để mở nắp.
3. Bảo quản cơm nguội trong nồi cơm điện mà không bật chế độ hâm nóng
Một sai lầm phổ biến là để cơm nguội nguyên trong nồi cơm điện mà không bật chế độ hâm nóng. Khi đó, hơi ẩm tích tụ trong nồi tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
Tác hại: Cơm có thể bị ôi thiu, chua hoặc lên men nhanh chóng.
Giải pháp:
- Nếu muốn bảo quản cơm trong nồi cơm điện, hãy bật chế độ giữ ấm để duy trì nhiệt độ thích hợp.
- Nếu không dùng ngay, hãy cho cơm vào hộp kín và bảo quản trong tủ lạnh.
4. Bảo quản cơm nguội trong tủ lạnh không đúng cách
Nhiều người có thói quen cho cả nồi cơm hoặc từng khối cơm lớn vào tủ lạnh mà không chia nhỏ. Điều này khiến nhiệt độ không được phân tán đều, làm cơm nhanh khô, mất đi hương vị thơm ngon ban đầu và dễ hỏng.
Tác hại: Vi khuẩn có thể phát triển trong những phần cơm chưa được làm lạnh đúng cách.
Giải pháp:
- Chia cơm thành từng phần nhỏ vừa ăn, cho vào hộp kín và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh (nhiệt độ khoảng 4°C).
- Không bảo quản cơm nguội chung với thực phẩm sống để tránh nhiễm khuẩn chéo.
- Sử dụng hộp đựng thực phẩm có nắp đậy kín để tránh cơm bị khô.
- Nếu dùng màng bọc thực phẩm, hãy đảm bảo cơm đã nguội hoàn toàn để tránh tạo hơi nước làm cơm bị nhão.
5. Hâm nóng cơm nguội nhiều lần
Việc hâm nóng cơm nhiều lần không chỉ làm mất đi giá trị dinh dưỡng mà còn tạo cơ hội cho vi khuẩn phát triển mạnh hơn.
Tác hại: Hâm nóng nhiều lần khiến cơm bị khô cứng, mất vị ngon, đồng thời làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm.
Giải pháp:
- Chỉ lấy ra lượng cơm vừa đủ ăn mỗi lần hâm nóng, tránh hâm lại nhiều lần.
- Nếu hâm nóng bằng nồi cơm điện, hãy thêm một ít nước để cơm mềm hơn.
6. Hâm cơm nguội sai cách bằng lò vi sóng
Nhiều người sử dụng lò vi sóng để hâm cơm nhưng không biết rằng lò vi sóng làm nóng không đều, có thể khiến một số phần cơm vẫn còn nguội, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
Giải pháp:
- Khi hâm nóng cơm bằng lò vi sóng, hãy dàn đều cơm trên đĩa để nhiệt được phân bố đồng đều.
- Thêm một chút nước và đậy kín bằng nắp hoặc màng bọc thực phẩm để giữ độ ẩm.
7. Bảo quản cơm nguội quá lâu
Một số người có thói quen để cơm nguội trong tủ lạnh quá nhiều ngày vì không muốn lãng phí. Mặc dù tủ lạnh giúp bảo quản cơm nguội tốt hơn; nhưng không có nghĩa là bạn có thể để cơm trong tủ lạnh quá lâu. Cơm nguội chỉ nên được bảo quản trong tủ lạnh tối đa 3-4 ngày. Sau thời gian này, cơm sẽ mất đi hương vị và có nguy cơ nhiễm khuẩn.
Tác hại: Cơm để quá lâu sẽ mất chất dinh dưỡng, bị khô, biến đổi hương vị và có thể bị nấm mốc.
Giải pháp:
- Nên sử dụng hết cơm nguội trong vòng 1-2 ngày để đảm bảo chất lượng.
- Nếu muốn bảo quản lâu hơn, có thể để cơm trong ngăn đá và rã đông trước khi sử dụng.
8. Không vệ sinh dụng cụ bảo quản cơm
Dụng cụ bảo quản cơm như nồi, hộp đựng, màng bọc thực phẩm cũng cần được vệ sinh sạch sẽ. Nếu không, vi khuẩn có thể bám vào và lây nhiễm sang cơm, gây hại cho sức khỏe.
Tác hại: Hộp nhựa không an toàn có thể tiết ra hóa chất độc hại khi tiếp xúc với thức ăn nóng.
Giải pháp:
- Sử dụng hộp thủy tinh hoặc hộp nhựa chuyên dụng an toàn cho thực phẩm.
- Thay thế nồi cơm điện nếu thấy lớp chống dính bị bong tróc.
- Rửa sạch nồi cơm và hộp đựng trước khi sử dụng.
- Đảm bảo màng bọc thực phẩm còn mới và không bị rách.
- Thường xuyên vệ sinh tủ lạnh để tránh vi khuẩn lây lan.
9. Không chú ý đến nguồn gốc gạo
Chất lượng gạo cũng ảnh hưởng đến việc bảo quản cơm nguội. Gạo kém chất lượng hoặc bị ẩm mốc sẽ khiến cơm nhanh hỏng hơn, dù bạn có bảo quản đúng cách.
Giải pháp:
- Chọn mua gạo có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng tốt.
- Bảo quản gạo ở nơi khô ráo, thoáng mát.
- Kiểm tra gạo trước khi nấu để đảm bảo không bị mốc hoặc có mùi lạ.
10. Không kiểm tra chất lượng cơm trước khi sử dụng
Cơm nguội nếu bảo quản không đúng cách có thể bị nhiễm khuẩn, có mùi lạ hoặc màu sắc thay đổi. Nếu không kiểm tra trước khi tiếp tục sử dụng, bạn có nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm.
Giải pháp:
- Trước khi sử dụng, hãy kiểm tra kỹ cơm nguội.
- Nếu cơm có mùi chua, màu vàng hoặc đen, hãy bỏ ngay.
- Không nên tiếc rẻ mà sử dụng cơm đã có dấu hiệu hỏng.
Bảo quản cơm nguội thế nào đúng cách?
Cơm nguội nếu không được bảo quản đúng cách có thể trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, gây nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Dưới đây là những cách giúp bạn bảo quản cơm nguội an toàn và giữ được hương vị thơm ngon:
1. Làm nguội cơm nhanh chóng
Sau khi nấu, nếu không ăn hết, hãy để cơm nguội nhanh bằng cách trải đều ra đĩa hoặc khay mỏng. Tránh để cơm nguội tự nhiên trong thời gian dài ở nhiệt độ phòng vì vi khuẩn có thể sinh sôi nhanh chóng.
2. Bảo quản trong hộp kín
Sau khi cơm nguội, hãy cho vào hộp đựng thực phẩm sạch, đậy kín; để tránh nhiễm khuẩn từ không khí. Nên sử dụng hộp thủy tinh hoặc nhựa an toàn để bảo vệ sức khỏe.
3. Cất cơm vào tủ lạnh đúng cách
- Ngăn mát: Nếu định ăn trong ngày, hãy bảo quản cơm nguội trong ngăn mát tủ lạnh ở nhiệt độ dưới 5°C.
- Ngăn đông: Nếu muốn bảo quản lâu hơn (2-3 ngày), hãy bọc kín cơm bằng túi zip hoặc hộp kín rồi để vào ngăn đông. Khi ăn chỉ cần rã đông và hấp lại.
4. Hâm nóng đúng cách trước khi ăn
Khi dùng lại cơm nguội, cần hâm nóng kỹ bằng lò vi sóng hoặc hấp cách thủy để tiêu diệt vi khuẩn. Nên thêm chút nước khi hâm để cơm mềm ngon hơn.
5. Không để cơm nguội quá lâu
Cơm nguội chỉ nên bảo quản trong 24 giờ ở ngăn mát và 2-3 ngày ở ngăn đông. Nếu thấy cơm có dấu hiệu đổi màu, có mùi lạ hoặc bị nhớt… hãy bỏ ngay để tránh ngộ độc thực phẩm.
Lưu ý: Không nên hâm nóng cơm nhiều lần. Vì có thể làm mất chất dinh dưỡng và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
Bảo quản cơm nguội đúng cách không chỉ giúp giữ nguyên hương vị mà còn đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Hãy tránh những sai lầm khi bảo quản cơm nguội phổ biến như trên để đảm bảo cơm luôn tươi ngon và an toàn khi sử dụng nhé.
